ولادت امام موسی کاظم مبارک باد
ولادت :
امام موسی بن جعفربن محمّدبن علی بن الحسین بن علی بن أبی طالب : در هفتم صفر 128 ه . ق در زمان خلافت حاکم ستمکار اموی؛ مروان بن حکم در شهر أبواء دیده به عالم گشود و جهان را به نور خویش روشن ساخت.
مادر گرامی ایشان حمیده دختر صاعد بربری است که از طرف امام باقر (ع) به المصفاة من الأدناس ؛ صاف و پاک شده از پلیدی ها لقب گرفت امام صادق (ع) درباره ی این بانوی گرامی فرمود: المصفّاة من الأدناس کسبیکة الذهب...؛ یعنی پاک و صاف شده از پلیدها و آلودگی ها مانند شمش طلا است، و همواره فرشتگان او را نگهبانی می کردند تا او برای من کرامتی از طرف خداوند به ارمغان آورد که حجّت خدا بعد از من شد. [1] در واقع امام صادق (ع) در این روایت به حجّت خدا بعد از خویش تصریح فرموده است. امام کاظم (ع) نوزده سال با پدر گرامی خویش زندگی کرد.
الوفی؛ با وفا ، به علّت این که او با وفاترین بنده به خدای متعال پس از پدر گرامی اش بود.
الصابر؛ صبر کننده ، از آن رو که در برابر دردها و پیش آمدهای ناگوار صبر پیشه کرد و در راه خدا استقامت ورزید.
الکاظم؛ بازدارنده ی خشم ، و آن به سبب سکوت و بردباری اش در قبال خشم شدید ستمکاران بود.
أمین بر امانت داری او در امور دین گواهی می دهد و
باب الحوایج است ؛ یعنی راه و طریق وسیله ای که بندگان برای رسیدن به حاجت ها و حل گرفتاری ها از او مدد می گیرند. آری هرگاه با اندوه و گرفتاری به درگاه خداوند تضرّع و سؤال کند، و او را به واسطه ی امام هفتم (ع) ـ با یکی از القاب حضرتش ـ بخواند ، به یقین خداوند متعال درد و گرفتاری اش را خواهد گشود.[2]
از جمله کنیه های معروف امام موسی کاظم (ع) می توان به موارد : ابوالحسن اوّل، ابوالحسن الماضی، أباعلی، ابواسماعیل و ابوابراهیم اشاره کرد. [3]
به تحقیق بسیاری از علما همچون: صدوق، کلینی، طوسی، مفید و علمای دیگر روایات فراوانی نقل کرده اند که نص آن بر امامت امام کاظم (ع) دلالت می کند. نوبختی، [6] امامت امام کاظم (ع) را به اجماع بیان کرده است: تمام اصحاب و یاران امام صادق (ع) بر امامت امام کاظم (ع) اجماع کرده اند.[7]
2. امام(ع) به خاطر محافظت از مکتب شیعه بر تقیه کردن در آن زمان سفارش و تأکید نمود. محمّدبن خلاّ در این باره می گوید: از اباالحسن موسی کاظم (ع) در مورد قیام کردن برای ولایت سؤال کردم، حضرت فرمود: ابوجعفر در این مورد فرمود: تقیه کردن، آیین من و آیین پدران من است، و هرکس که تقیه ندارد، ایمان ندارد..
3. امام(ع) از طریق اصحاب و یارانش در دستگاه حکومت جایی پیدا کرده بود، چرا که اصحاب امام(ع) موقعیت های سیاسی مهمی در حکومت عباسی به دست آورده بودند، امام(ع) همواره با آن ها در مورد همکاری و برآوردن نیازها و حوایج مؤمنان شرط می کرد. از شیعیانی که در دستگاه حکومت عباسی بودند، می توان به: علی بن یقطین ، حفص بن غیاث کوفی که امر قضاوت را در دست گرفته بود، اشاره کرد و فضل بن سلیمان نیز کاتب منصور، مهدی و محمّدبن اسماعیل بود. همچنان که در پست وزارت و والی نیز قرار گرفت. حسن بن راشد وزیر مهدی، هادی و رشید بود. و حال آن که افراد یاد شده از یاران و راویان حدیث امام کاظم (ع) به شمار می آیند. [8]
به تحقیق امام کاظم(ع) این امانت علمی را پس از پدر بزرگوارش در دست گرفت و به پاخاست تا وظایف سنگین امامت را ادا کند و نیز علوم دینی و شریعت را منتشر سازد. گروهی از علما، راویان و محدّثان را تعلیم و تربیت نمود. با وجود شدّت اختناق اوضاع سیاسی حاکم در آن زمان و فشاری که از سوی حاکمان بر امام وارد می شد، حضرت هرگز مسؤولیّت علمی خویش را رها نکرد از همین رو حضرت به کنترل تهاجم فرهنگی و علمی صورت گرفته از سوی ملحدان و کافران زندیق موفق شد. در کتاب های رجال و تراجم به بیش از سیصد راوی که از امام کاظم (ع) نقل حدیث می کردند، اشاره شده است. [10]
1. از جمله شاگردان فقیهِ امام کاظم(ع) می توان از: یونس بن عبدالرحمان، صفوان بن یحیی، محمدبن أبی عمیر، عبدالله بن مغیره، حسن بن محبوب سراد و احمدبن محمّد بن أبی نصیر یاد نمود.[11]
2. از جمله شاگردان امام(ع) که در علم کلام صاحب تألیف می باشند به هشام بن حکم، علی بن سوید و محمّدبن سنان و ... اشاره شده است.
مادر گرامی ایشان حمیده دختر صاعد بربری است که از طرف امام باقر (ع) به المصفاة من الأدناس ؛ صاف و پاک شده از پلیدی ها لقب گرفت امام صادق (ع) درباره ی این بانوی گرامی فرمود: المصفّاة من الأدناس کسبیکة الذهب...؛ یعنی پاک و صاف شده از پلیدها و آلودگی ها مانند شمش طلا است، و همواره فرشتگان او را نگهبانی می کردند تا او برای من کرامتی از طرف خداوند به ارمغان آورد که حجّت خدا بعد از من شد. [1] در واقع امام صادق (ع) در این روایت به حجّت خدا بعد از خویش تصریح فرموده است. امام کاظم (ع) نوزده سال با پدر گرامی خویش زندگی کرد.
القاب امام کاظم (ع) :
العبد الصالح ؛ بنده صالح ، این لقب به جهت شایستگی عبادت و اجتهاد اوست.الوفی؛ با وفا ، به علّت این که او با وفاترین بنده به خدای متعال پس از پدر گرامی اش بود.
الصابر؛ صبر کننده ، از آن رو که در برابر دردها و پیش آمدهای ناگوار صبر پیشه کرد و در راه خدا استقامت ورزید.
الکاظم؛ بازدارنده ی خشم ، و آن به سبب سکوت و بردباری اش در قبال خشم شدید ستمکاران بود.
أمین بر امانت داری او در امور دین گواهی می دهد و
باب الحوایج است ؛ یعنی راه و طریق وسیله ای که بندگان برای رسیدن به حاجت ها و حل گرفتاری ها از او مدد می گیرند. آری هرگاه با اندوه و گرفتاری به درگاه خداوند تضرّع و سؤال کند، و او را به واسطه ی امام هفتم (ع) ـ با یکی از القاب حضرتش ـ بخواند ، به یقین خداوند متعال درد و گرفتاری اش را خواهد گشود.[2]
کنیه های حضرت :
به تحقیق القاب و کنیه های زیادی به امام موسی بن جعفر (ع) اختصاص یافته است ؛ چرا که در زمان حضرت تقیه به اوج خود رسید و شیعیان به امام القاب و کنیه های گوناگون نسبت دادند ، و هرگاه جاسوس حکومتی از آن آگاه می شدند ، شیعیان آن نشانه و علامت را تغییر می دادند ؛ از این رو در روایات به ندرت نام شریف امام (ع) تصریح شده است.از جمله کنیه های معروف امام موسی کاظم (ع) می توان به موارد : ابوالحسن اوّل، ابوالحسن الماضی، أباعلی، ابواسماعیل و ابوابراهیم اشاره کرد. [3]
شاخص های اخلاقی :
عفو و گذشت، نیکی، بخشش، سخاوت و برآوردن نیاز حاجتمندان از جمله ویژگی های برجسته ی امام کاظم (ع) است. امام(ع) همواره دوست دار کار خیر و تقرّب به خدای متعال بود.[4]اثبات امامت :
فیض بن مختار نقل می کند که به ابی عبدالله (ع) عرض کردم : دستم را بگیر و مرا از آتش جهنّم رهایی ده که ما پس از تو کسی را نداریم؟ در آن هنگام ابوابراهیم(ع) داخل شد، در حالی که پسر بچه بود، ابی عبدالله (ع) فرمود : این صاحب شماست، پس دامن او را بگیر و به او تمسّک کن. [5]به تحقیق بسیاری از علما همچون: صدوق، کلینی، طوسی، مفید و علمای دیگر روایات فراوانی نقل کرده اند که نص آن بر امامت امام کاظم (ع) دلالت می کند. نوبختی، [6] امامت امام کاظم (ع) را به اجماع بیان کرده است: تمام اصحاب و یاران امام صادق (ع) بر امامت امام کاظم (ع) اجماع کرده اند.[7]
روش سیاسی امام (ع) :
سیاست حضرت شیوه ی خاص خود را داشت :
1. حضرت بر پیروی از راه و روش اهل بیت تأکید داشت؛ چرا که روش سیاسی و راه آشکار آن ها مبنی بر دوری کردن از ظلم و تنفّر و بی زاری از ظالمان است. حضرت بر اهمیّت رعایت این اصل از سوی شیعیان و دوستان سخت می گرفت و همکاری با حکومت عباسی را حرام فرموده بود. نحوه ی برخورد حضرت(ع) با صفوان جمّال کاشف از دقّت عمل امام(ع) در مورد تربیت سیاسی شیعیان و در حقیقت شاهدی روشن بر این ادعا است. حضرت وی را سرزنش کرد؛ چرا که او شتران خود را به هارون کرایه می داد. امام(ع) به او فرمود: ای صفوان هرچیزی از تو صادر می شود نیکو و زیبا است، مگر یک چیز ؛ زمانی که صفوان بیشتر سؤال کرد، امام(ع) به او فرمود: کرایه دادن شترانت به هارون الرشید. پس از این گفت و گو صفوان شترانش را فروخت.2. امام(ع) به خاطر محافظت از مکتب شیعه بر تقیه کردن در آن زمان سفارش و تأکید نمود. محمّدبن خلاّ در این باره می گوید: از اباالحسن موسی کاظم (ع) در مورد قیام کردن برای ولایت سؤال کردم، حضرت فرمود: ابوجعفر در این مورد فرمود: تقیه کردن، آیین من و آیین پدران من است، و هرکس که تقیه ندارد، ایمان ندارد..
3. امام(ع) از طریق اصحاب و یارانش در دستگاه حکومت جایی پیدا کرده بود، چرا که اصحاب امام(ع) موقعیت های سیاسی مهمی در حکومت عباسی به دست آورده بودند، امام(ع) همواره با آن ها در مورد همکاری و برآوردن نیازها و حوایج مؤمنان شرط می کرد. از شیعیانی که در دستگاه حکومت عباسی بودند، می توان به: علی بن یقطین ، حفص بن غیاث کوفی که امر قضاوت را در دست گرفته بود، اشاره کرد و فضل بن سلیمان نیز کاتب منصور، مهدی و محمّدبن اسماعیل بود. همچنان که در پست وزارت و والی نیز قرار گرفت. حسن بن راشد وزیر مهدی، هادی و رشید بود. و حال آن که افراد یاد شده از یاران و راویان حدیث امام کاظم (ع) به شمار می آیند. [8]
مدرسه علمیه امام (ع) و مسأله رهبری :
به تحقیق امام صادق(ع) پیمان بسته بود که امامت را به فرزندش کاظم(ع) تحویل دهد؛ در این مورد امام صادق(ع) نزد یکی از اصحابش فرمود: به درستی که این فرزندم که تو او را دیدی، اگر از او آنچه در کتاب خداوند است، سؤال کنی، با آگاهی و علم پاسخ خواهد داد.[9]به تحقیق امام کاظم(ع) این امانت علمی را پس از پدر بزرگوارش در دست گرفت و به پاخاست تا وظایف سنگین امامت را ادا کند و نیز علوم دینی و شریعت را منتشر سازد. گروهی از علما، راویان و محدّثان را تعلیم و تربیت نمود. با وجود شدّت اختناق اوضاع سیاسی حاکم در آن زمان و فشاری که از سوی حاکمان بر امام وارد می شد، حضرت هرگز مسؤولیّت علمی خویش را رها نکرد از همین رو حضرت به کنترل تهاجم فرهنگی و علمی صورت گرفته از سوی ملحدان و کافران زندیق موفق شد. در کتاب های رجال و تراجم به بیش از سیصد راوی که از امام کاظم (ع) نقل حدیث می کردند، اشاره شده است. [10]
شاگردان برجسته امام (ع) :
به درستی که تاریخ علمی، مفتخرانه نام برخی از شاگردان جلیل، نمونه و هوشمند امام کاظم(ع) را بیان می کند و به بسیاری از تألیفات و نوشته های آن ها گواهی می دهد.1. از جمله شاگردان فقیهِ امام کاظم(ع) می توان از: یونس بن عبدالرحمان، صفوان بن یحیی، محمدبن أبی عمیر، عبدالله بن مغیره، حسن بن محبوب سراد و احمدبن محمّد بن أبی نصیر یاد نمود.[11]
2. از جمله شاگردان امام(ع) که در علم کلام صاحب تألیف می باشند به هشام بن حکم، علی بن سوید و محمّدبن سنان و ... اشاره شده است.
+ نوشته شده در ساعت توسط بهنام حسن زاده
|
متولد 1347بودپانزده سال بیشتر نداشت که شورو اشتیاق جبهه وجنگ در دلش می افتد با کاروان مشتاقان شهادت به میدان معرکه می رود دوسال درانتظارمی نشیندوآخردرسال21/11/ 1364 ودرعملیات والفجرهشت به کاروان حسین می پیوندد ووارد جنت الله می شودوپیکر مطهرش درگلستان شهدای اصفهان قطعه شهدای والفجرهشت آرام می گیرد.